Donderdag 30 maart

De zevende dag...de dag zit weer vol met bijzondere momenten. We lopen via de Sion gate en langs de Joodse synagoge naar de Westelijke tempelmuur of Klaagmuur. Dit is de heiligste plaats voor de Joden en symboliseert het eeuwenlange verlangen naar een staat, waarin het geloof aan Jahweh centraal staat.

Het is het Joodse symbool geworden; symbool van het lijden van het Joodse volk, maar tegelijk ook de belofte van herstel. De Klaagmuur is het enige overblijfsel van de Tweede Tempel. De Westelijke Muur is een gedeelte van de muur, die Herodes rond de Tempel bouwde in 20 v. Chr.
We splitsen de groep op in tweeén mannen en vrouwen, want elk heeft een eigen gedeelte langs de Klaagmuur. Het is een plaats die op iedereen diepe indruk maakt! Getuige mogen zijn van verschillende vieringen van de Bar mitswa's is, het hardop bidden en lezen uit de Torah, het gezang, het verbergen van papiertjes met geschreven gebeden in de voegen tussen de vierkante blokken papiertjes, de afwisseling van diepe ernst en blijdschap...onze herinneringen hieraan zullen onuitwisbaar zijn.

We lopen verder via de westpoort naar de De stad van David, een indrukwekkende opgraving van mogelijk het paleis van David of Salomo. Er zijn geen incripties gevonden die dat bewijzen, maar wel boekrolzegels uit de tijd van koning David.
De groep wordt vervolgens weer gesplitst in twee groepen: de natten en de dorren/drogen :-D. We duiken namelijk onder de grond en zullen door de tunnel van Hizkia waden of door de nog 1000 jaar oudere Kanaánitische droge tunnel lopen.
De tunnel van Hizkia loopt vanaf de Gihonbron naar het badwater van Siloam.
Door deze tunnel waren de bewoners van Jeruzalem indertijd altijd verzekerd van drinkwater bij een eventuele belegering. En die belegering is ook werkelijkheid geworden in de tijd van Sanherib de koning van Assyrië. Om daar water te putten, moest men anders de veilige stad verlaten en langs een lange weg afdalen om de toegang tot de bron te vinden. Vooral in tijd van oorlog en belegering was dat erg riskant. Toen rond het jaar 700 v. Chr. de dreiging steeds groter werd, heeft koning Jechizkia op vernuftige wijze het water van de bron binnen de wallen van Jeruzalem geleid. Dat was voor die tijd een knap stukje ingenieurswerk! Het water van de Gihonbron volgt nog steeds dezelfde weg naar Siloam en is nu begaanbaar voor toeristen. We zijn door de ruim 500 meter lange, zeer smalle en lage (bukken!) tunnel gelopen waar nogal wat water in stond! En zonder zaklamp is het tasten in het duister. We komen na 40 minuten weer boven waar we 2 Kon 20:20 lezen, zittend op de trappen van het bad van Siloam. Dit bad is ontdekt nadat er graafwerkzaamheden nav een kapotte riolering hadden plaatsgevonden. We lopen over dezelfde 30m brede straat als de pelgrims, die opliepen naar de tempel ten tijde van Jezus, nadat zij zich gereinigd hadden in het badwater van Siloam! Een geweldige archeologische vondst!

De bus brengt ons naar Yad Vashem, waar we een stevige lunch krijgen en waar we het museum bezoeken. Yad Vashem (=hand/gedenkteken en naam) is het officiële monument van Israël voor het herdenken van de Joodse slachtoffers van de Holocaust. ‘Yad Vashem’ komt voor in Jesaja 56:5; Ik geef hun in Mijn huis en binnen Mijn muren een Gedenkteken en een Naam, … een eeuwige naam.
Yad Vashem toont de geschiedenis van Joden vóór en tijdens de Holocaust door middel van talloze voorwerpen, dagboeken en andere documenten, die het Joodse leven van toen realistisch weergeven. Het museum is aangrijpend, schokkend en het is er muisstil...wie zijn wij dat we dit elkaar kunnen aandoen?
Het “Children Memorial” schokt nog het meest. Het is een aangrijpend monument ter nagedachtenis aan alle kinderen die tijdens de jarenlange oorlog hun leven verloren. Je loopt er door een donkerr ruimte waarin duizenden door spiegels weerkaatste kaarsenvlammetjes oplichten, allemaal symbolen voor de vermoorde kinderen. Sterren aan de hemel. Alle namen van gesneuvelde kinderen worden afgeroepen. Eén voor één.

De bus neemt ons mee en rijdt naar het Knesset Menorah Monument, wat vlakbij ons hotel ligt, voor een groepsfoto.
En vanavond gaan we het blijkbaar bont maken ;-).